Đau khớp vai là triệu chứng hay gặp. Các nguyên nhân dẫn đến đau khớp vai có thể là do chèn ép thần kinh vùng cột sống cổ hoặc các tổn thương trực tiếp của khớp vai như thoái hóa khớp vai, hội chứng chèn ép khoang dưới mỏm cùng, viêm-rách gân cơ chóp xoay... Trong đó rách gân cơ chóp xoay là nguyên nhân thường gặp, ở người già thường do thoái hóa, người trẻ thường do chấn thương.
Khái niệm về chóp xoay
Chóp xoay (Rotator cuff) là nhóm gồm 4 cơ của khớp vai đó là: cơ dưới vai, cơ trên gai, cơ dưới gai và cơ tròn bé. Các cơ này có tác dụng giữ vững khớp vai, không cho trật khớp và giúp vận động khớp vai. Chóp xoay khớp vai dễ bị viêm và rách do khớp vai được sử dụng nhiều và hay bị chấn thương. Chóp xoay có thể bị rách ở bất kỳ vị trí nào nhưng hay gặp nhất là rách gân cơ trên gai (Gân cơ trên gai có nguyên uỷ từ hố trên gai xương bả vai,đi ngang dưới mỏm cùng vai và bám tận vào mấu động lớn xương cánh tay)
Nguyên nhân rách chóp xoay.
Có 2 nguyên nhân chính
- Do chấn thương: Hay gặp do chấn thương thể thao nhất là những môn thể thao đòi hỏi dạng vai, đưa tay qua đầu, lặp đi lặp lại nhiều lần. Ngoài ra có thể do ngã, do tai nạn lao động, tai nạn giao thông…
- Do thoái hóa: Thoái hóa gân cơ chóp xoay, viêm gân cơ chóp xoay lâu ngày không được điều trị có thể dẫn đến rách chóp xoay. Tiêm Corticoid không đúng cách hoặc lạm dụng tiêm Corticoid cũng làm tăng nguy cơ rách chóp xoay.
Triệu chứng lâm sàng
Triệu chứng nổi bật khi bị rách chóp xoay là tình trạng đau vai, cụ thể:
- Cơn đau mặt ngoài khớp vai lan xuống cánh tay nhưng không quá khuỷu, đau lan lên cổ và thường đau về đêm khiến bệnh nhân mất ngủ.
- Cơn đau khiến bệnh nhân không thể nằm nghiêng bên vai bị đau.
- Mức độ đau vai càng nhiều thì khả năng chấn thương càng nặng.
- Các động tác lặp đi lặp lại, mang vác nặng, đặc biệt là đưa tay lên quá đầu sẽ càng đau hơn.
- Cảm nhận thấy tiếng lạo xạo dưới mỏm cùng vai khi vận động chỏm xương cánh tay.
- Khớp vai và cánh tay không thể hoạt động trong phạm vi giới hạn bình thường. Thỉnh thoảng, một số bệnh nhân còn cảm thấy vùng khớp vai trở nên yếu hẳn đi, gây khó khăn khi thực hiện các động tác trong sinh hoạt hằng ngày của mình.
Khi nhận thấy các dấu hiệu trên, người bệnh cần được thăm khám và chẩn đoán chính xác bệnh lý để có thể điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.
Điều trị:
Điều trị bảo tồn:
- Với chấn thương mới: Nghỉ ngơi, chườm lạnh, mang đai bảo vệ khớp vai hoặc đeo túi treo tay khoảng 2-3 tuần, thuốc giảm đau, giảm nề…Sau khi khớp bớt phù nề: điều trị vật lý trị liệu
- Với chấn thương cũ : Biên độ vận động khớp bị hạn chế cần điều trị vật lý trị liệu và tập vận động ngay để lấy lại biên độ vận động khớp, không bất động khớp và không chườm lạnh, phải dùng nhiệt nóng điều trị. Dùng kết hợp các thuốc chống viêm, giảm đau thông thường, có thể dùng corticoid làm giảm đau nhưng phải cân nhắc, vì corticoid cũng làm ảnh hưởng đến rách chóp xoay.Liệu pháp tiêm collagen là giải pháp mới trong điều trị bảo tồn rách chóp xoay do ưu điểm về hiệu quả và tính an toàn.
Phẫu thuật
- Bị rách chóp xoay do chấn thương mà trước đó chức năng khớp vai bình thường;
- Điều trị bảo tồn 3-6 tháng và không đáp ứng điều trị hoặc đáp ứng chậm và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân;
- Rách từ 3cm trở lên.
Theo thời gian, các khớp vai sẽ dần bị lão hóa, nhưng việc thay đổi thói quen và tập luyện sẽ giúp giữ cho đôi vai khỏe mạnh và tránh gặp chấn thương.
1. Chú ý đến tư thế và cách tập luyện bả vai
Do tính chất công việc, nhiều người bệnh thường dành cả ngày để cúi xuống thiết bị hoặc bàn phím. Hãy tập thói quen kéo bả vai ra sau, giãn cơ vai, điều chỉnh lại tư thế ngồi thẳng, tránh khom lưng. Bên cạnh đó, bạn có thể thực hiện một số bài tập đơn giản tại nhà hoặc ở phòng tập cũng giúp tăng cường các cơ nở bả vai. Các bài tập luyện cần thực hiện đúng cách, phù hợp với lứa tuổi, sức khỏe và đúng tư thế.
2. Tránh xa nicotine
Ai cũng biết hút thuốc lá và thuốc lá không khói có hại cho sức khỏe, đặc biệt là những bệnh về phổi và đường hô hấp. Nhưng bạn có biết rằng ngoài yếu tố lão hóa, hút thuốc lá còn là yếu tố nguy cơ dẫn đến rách cơ chóp xoay? (3) Việc hút thuốc sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ vết rách không lành lại bất kể vết rách nhỏ đến mức nào. Vì vậy, hút thuốc không chỉ gây bệnh lý mà còn khiến việc điều trị khó khăn hơn.
3. Kiểm soát lượng cholesterol
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ở những người có cholesterol cao, tỷ lệ rách cơ chóp xoay vai cao hơn . Và cũng giống như tác hại của hút thuốc lá, nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bệnh nhân có mức cholesterol cao hơn phải đối mặt với nguy cơ thất bại lớn hơn khi phẫu thuật nội soi. Việc điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện sẽ giúp kiểm soát ổn định lượng cholesterol.
4. Làm quen dần với các vận động nặng
Chấn thương thường là hệ quả của những vận động quá sức. Nhưng nguyên nhân chính không nằm ở việc lặp đi lặp lại các vận động nặng mà ở việc tăng cường vận động quá sức một cách đột ngột trong một khoảng thời gian ngắn. Vì vậy, việc tập thể dục rèn luyện sự dẻo dai sẽ giúp các gân cơ bắt kịp động lực và sẵn sàng cho các vận động nặng.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét